De uitdaging die schoolleiders bij aanvang van het nieuwe cursusjaar hebben, vertoont gelijkenis met die van coaches & clubs in het betaald voetbal: Bij de start van de competitie en het schooljaar is de transfermarkt nog volop in beweging. Het is maar de vraag of de spelers van het topteam van nu over een aantal maanden nog voor de zelfde club spelen, of op dezelfde school werken. Bij toenemende personele wisselingen en tekorten wordt meer dan ooit duidelijk dat je als organisatie moet investeren in samenhang en verbinding in het (school)team en de achterban (fans).
Dit schooljaar ben ik als interim-directeur gestart met een nieuwe opdracht. Een school die door vertrek van de directrice zonder schoolleider kwam te zitten mag ik een aantal maanden leidinggeven. Een uitdaging die voor zowel het team als ‘de interim’ onwennig is: Wat verwacht je van elkaar? En waar ga je voor?
Ik organiseer de eerste periode van het nieuwe schooljaar gesprekken over ‘het waarom’ van ieder teamlid. Hierbij ga ik actief op zoek naar beelden die mensen hebben over hun eigen verantwoordelijkheid en verwachtingen over het handelen van mij als (tijdelijk) schoolleider en het team als geheel. Hierbij ga ik naar de volgende zaken op zoek:
- De gedeelde beelden over en visie op goed onderwijs
- De wederzijdse verwachtingen van samenwerken en communicatie met elkaar en de achterban
- De gezamenlijke waarden die de basis vormen voor ons denken en handelen
Door open over bovenstaande zaken te spreken probeer ik de basis vast te houden en waar mogelijk te verbreden voor een topteam, dat met elkaar een nieuw schooljaar tegemoet kan treden. Een team waarin sprake is van wederzijds vertrouwen. Dit verdiende vertrouwen krijg je alleen wanneer waarden en gedrag met elkaar stroken (Blanchard & Muchnick, 2003).
Dit verdiende vertrouwen is ook essentieel in de relatie tussen school en achterban. Om de ouders en verzorgers van leerlingen tot je fans te maken en te houden, dient wat je als school zegt belangrijk te vinden, overeen te komen met wat je doet als school. In het kort komt het hierbij neer op ‘Zeggen wat je doet en Doen wat je zegt’.
Om hierover bij aanvang van het schooljaar snel van gedachten te wisselen heb ik voor een praktische aanpak gekozen en heb ik de collega’s tijdens de startvergadering in de laatste schoolweek letterlijk aan de slag gezet. In een korte drumworkshop, waarbij iedereen de beschikking kreeg over een paar drumstokken, werd duidelijk gemaakt, hoe ik vind dat je het beste sámen kunt leren en leiden: door te luisteren en te kijken naar elkaar. Zo kregen we het in no-time voor elkaar om een gevarieerd maar onmiskenbaar gelijkgestemd ritme met elkaar te slaan.
Werken met een topteam, vraagt om voorbeeldgedrag: ’ What they see, is what you get’. Dit vereist van een schoolleider moed, vasthoudendheid en doorzettingsvermogen. ‘Geen (niet alleen) woorden, maar daden!’ maar je zult zien: wederzijds vertrouwen en respect zullen groeien.
Aan de slag!
